Jordanië, Egypte en Sudan

“Are you sure? Because it is a one way ticket!”

Het zit ons in het bloed, we kunnen moeilijk even niets doen, een paar dagen hangen, zwemmen, snorkelen en wat chillen. Al aan het einde van de eerste dag Rode Zee zeiden we tegen elkaar, “Morgenavond zitten wij aan de overkant!” Op de plek waar we verbleven aan de Rode Zee konden we rechts de grens over naar Egypte (Taba border) en links de grens overgang naar Jordanië (Yitzak border). Voor iedereen klinkt het natuurlijk logischer om via de rechterkant te gaan als je plannen hebt om Afrika te bezoeken. Het ligt echter wat ingewikkeld. Afrika in, vanuit Israël betekent geen visum voor Sudan. Sudan en Israël, dat botert niet en dus laat Sudan geen mensen het land in die iets met Israël van doen hebben. Bij binnenkomst in Israël hebben we daarom gevraagd om het Visa op een apart velletje te stempelen. Dat was geen probleem. Om uit Israël te gaan doe je dat uiteraard weer op datzelfde velletje. Niks aan de hand zou je denken. Het probleem zit ‘m echter in de stempel voor Egypte. Als ze in Sudan zien dat wij Egypte zijn binnengekomen vanuit Israël dan worden we alsnog niet toegelaten. Dus dan is Jordanië de oplossing, en daar geldt uiteraard ook het stempelen op een apart vel, anders ziet men in het paspoort dat we in Jordanië zijn geweest en dat kan alleen via Israël. Vervolgens levert ons dat dan weer een ervaring op in een land waar je niet zo snel naar toe gaat op vakantie.

Dus, na een heerlijke dag aan de Rode zee te hebben doorgebracht, pakte we ons boeltje weer op en maakte ons klaar om de grens naar Jordanië over te gaan en van de Rode Zee naar de Golf van Aqaba te rijden. De Rode Zee is beroemd vanwege zijn prachtige en uitgestrekte koraalriffen, o.a. langs de kusten van Israël, Egypte en Soedan. Deze kustriffen behoren tot de rijkste koraalriffen van de wereld. Omdat het water van de Rode Zee aan twee zijden door uitgestrekte woestijnen waarin weinig regen valt wordt begrensd, is het water er relatief warm en helder. De koraalriffen van het Noordelijk deel van de Rode Zee behoren tot de meeste noordelijk gelegen koraalriffen van de wereld. Wie ooit heeft gedoken weet hoe mooi en kleurrijk het kan zijn onder water, maar op de plek waar wij verbleven kon je met snorkels ook zien hoe mooi en kleurrijk het was. Fantastisch.

Nu weten we meteen waarom ze Eilat de mooiste badplaats aan de Rode Zee noemen. We vertrokken nadat we bij zeer aardige Israëliërs nog koffie hadden gedronken en de watertank tot de nok toe gevuld hadden. We wisten tenslotte niet of we in Jordanië ook zo gemakkelijk aan water konden komen. Op weg naar de grens zijn we het industrieterrein opgereden om een autosloop te zoeken. Omdat de motor te warm wordt en we nog in veel hete landen komen, wilde Ton bekijken of hij een extra koeling kon plaatsen zodat de motor beter gekoeld wordt. We werden ontzettend goed geholpen, geadviseerd en verzorgd. Het resulteerde in het ontkoppelen van de thermostaat, deze bleek stuk te zijn. Nu rijden we zonder thermostaat en dat geeft vooralsnog geen problemen. De motor blijft er iets koeler door, maar dat is in deze hete landen niet zo erg. Wij moeten tenslotte ook gekoeld worden om de paar minuten, en dat schijnen de locals ook te vinden want we krijgen met regelmaat water aangeboden. Thuis hadden we al voorzien dat de hitte in de camper moeilijk buiten te houden is en daarom hebben we voor de 2 dakramen isolatiehoezen laten maken, en deze doen erg goed hun werk, met dank aan mama van de Wal.

De grensovergang naar Jordanië was een makkie. Iedereen wil in de auto komen kijken en hierdoor ontstaat een ontspannen sfeer. Het lijkt alsof dit in ons voordeel werkt, als we de verhalen van andere lezen weten we dat zij toch echt heel wat gedoe hebben gehad bij grensovergangen. Velen moeten namelijk hun hele auto leeghalen om door de “X-ray” te gaan. Wij hebben tot nu toe alleen nog maar de papierenrompslomp gehad. Bij het verlaten van Israël vroeg de douaneambtenaar dus nadrukkelijk aan ons: “Are you sure? Because it is a one way ticket!” Met andere woorden, weet waar je aan begint! Al met al waren we dus in anderhalf uur klaar. Het verkrijgen van het visum kost niet zo veel tijd. De meeste tijd gaat zitten in het importeren van de auto en het afsluiten van de (verplichte) verzekering en uiteraard het bezoeken van de 12 loketten.

’s Middags om 3 uur reden we Jordanië in, verast door de verandering van landschap, wegen, sfeer en cultuur. We vragen ons dan af of het ook zo’n verschil is als buitenlanders van Holland België in rijden? Behalve dat de Belgen met een mes in het dashboardkastje rijden om de bochten af te snijden, is er niet zo'n groot verschil volgens ons! (erg flauw en oud mopje) Mogelijk vallen ons de verschillen in de Europese landen minder op? Eenmaal in Jordanië op weg naar een overnachtingsplek troffen we 3 stellen overlanders. 2 stellen kwamen terug van Zuid Afrika na 16 maanden reizen, en zijn weer op weg naar Oostenrijk. 1 stel kwam van Zuid Korea, op weg naar Zuid Afrika. Het laatste stel reist voor een foundation, genaamd “ the happinez foundation”. Maar ze brachten alles behalve happinez, want ze waren eerder die dag al in Egypte, visa al in het paspoort, en werden niet toegelaten vanwege een nieuwe verordening van de regering. Die zegt geen overlanders met een 4X4 meer toe te laten in Egypte. Het is ter bescherming van ons als toeristen zegt men. Het verhaal gaat dat sinds de moslimbroederschap verboden is, de Bedoeïenen in de Sinaï uit zijn op 4X4’s, die ze vervolgens gebruiken om ze te prepareren als “bommingcar”! Je kunt je toch niet voorstellen dat iemand er op uit is om onze dierbare earth-dromer op te blazen? In ieder geval, wij willen het niet riskeren. Dus daar zitten we dan, met onze 4X4, vast in Jordanië. Met een “One way ticket from Israël”, the border of Saoedi-Arabië 3 kilometer hier vandaan is niet bereikbaar voor ons want we zijn niet getrouwd, de ferry ligt te wachten om ons naar Muweiba (Egypte) te verschepen maar Egypte laat onze earth-dromer niet binnen. En nu?? Eerst maar eens even een nachtje slapen en dan morgen nieuwe plannen maken.

Zo gezegd zo gedaan. Jordanië is eigenlijk een 4 landenpunt, Egypte, Jordanië, Israël en Saoedi-Arabië op steenworp afstand van elkaar. Het kan dus niet zo zijn dat wij van hieruit niet naar Afrika kunnen. De volgende ochtend zijn we eerst naar een agency gegaan om informatie te bemachtigen over de mogelijkheden om wederom te verschepen, maar nu naar Afrika. Er zijn opties, niet heel veel omdat de earth-dromer  niet in een container past, en er geen Ro-Ro (roll on – roll of) boten varen naar Afrika. Wel naar Egypte, maar die optie is ons ontnomen. Het verschepen zou wel kunnen op een open container, maar die lag er momenteel geen in de haven. We moeten zeggen dat ze erg hun best voor ons deden en de verschillende opties met ons bekeken. De optie om te verschepen naar Mombasa (Kenia) trok ons het meeste. Dat zou betekenen geen Egypte, geen Sudan en geen Ethiopië voor ons. Daarbij de auto 1 maand op het schip en wij vliegen dan in. Het is een vervelende gedachte om de auto 1 maand te moeten missen, maar er is geen andere keuze. Het niet rijden door Egypte en Sudan, dat vinden we niet zo erg. Het schijnt momenteel in Sudan ook niet zo pluis te zijn. We vinden het voornamelijk jammer omdat we overland naar Afrika willen en niet voordurend aangewezen willen zijn op verschepen. Daarbij hebben we onze zinnen gezet op Ethiopië. Toen bedachten we dat het dan beter is om naar Ethiopië te vliegen, daar een auto huren en het land gaan bezichtigen gedurende deze “camperloze” maand. Vervolgens pikken we de auto dan op in Kenia en pakken de reis verder op. So, that’s what we’re going to do. Het is tekenend voor het reizen naar en door Afrika. Je moet constant weer anticiperen op de situatie en je plannen bijstellen, en dat is natuurlijk onderdeel van het avontuur.

Ondertussen genoten we van alles wat Jordanië te bieden heeft. Wederom zeer vriendelijke mensen, goed begaanbare wegen, nieuwsgierige mensen. Maar dan wel een ander soort nieuwsgierigheid. De islamitische invloed is hier natuurlijk van een heel andere orde dan in de voorgaande landen. De Arabische sferen brengen iets anders teweeg. Het mooie van dit volkje is dat ze heel saamhorig zijn. Veelal gezinnen bepalen hier het straat- en strandbeeld. Op het strand is het natuurlijk wel lachen. De dames gaan compleet in gewaad baden. Ingrid is uiteraard blij dat ze ooit in kleding haar zwemdiploma behaald heeft, anders was afkoelen in de golf van Aqaba geen optie geweest. Hilarische taferelen kun je hier zien. Zo zie je bv  een pinguïn op een banaan achter een speedboot, tenminste, dat is wat je denkt dat je ziet. In werkelijkheid is het een vrouw in nikaap op een banaan achter een speedboot. En verder werden we met regelmaat getrakteerd op gezang vanuit de minaret, ook op zeer onwenselijke tijden! Het heeft 1 voordeel, je hoeft geen wekker te zetten.

De Jordanezen lijken een tevreden volkje. Het land wordt al 50 jaren geleid door koning Hussein. De bevolking lijkt er heel tevreden onder. Jordanië is een klein land qua oppervlakte, niet groter dan Nederland. Het telt echter maar 6 miljoen mensen. Het heeft maar 1 grote weg, van noord naar zuid, dat is dus wel handig want ook voor dit land hebben we geen navigatie. Terugkomend op ons vorige reisverhaal, waarin we ons afvroegen hoe het nou zit in het Midden-Oosten, daar hebben we inmiddels iets meer helderheid over. Hoewel, het blijft een ingewikkeld verhaal. Eén antipathie is ons inmiddels duidelijk geworden, iedereen is tégen Israël. Hoewel zelfs daar gradaties in bestaan want Turkije heeft zich hierin altijd pragmatischer opgesteld dan de meeste andere Arabische landen. En van die landen hebben Egypte en Jordanië, onder leiding van de VS, weer vrede gesloten met Israël. Een deel is te verklaren door de tegenstelling tussen de soennieten en sjiieten, de twee grootste stromingen binnen de Islam. Dan heb je Saoedi-Arabië, het kernland van de soennitische Islam, en het sjiitische  Iran, die beide strijden om de leidersrol binnen de Islamitische wereld. Onderling is het dan weer zo geregeld dat de sjiieten elkaar steunen (Iran en Syrië)  en vormen samen dus een bondgenootschap. Daarnaast heb je de voor en tegenstanders van de in diverse landen opererende moslimbroederschap. Tegenstanders zijn Jordanië en Saoedi-Arabië. Vandaar ook dat o.a. deze landen de generaalscoupe in Egypte omarmden met veel financiële steun. Kortom, goede buren zijn niet altijd te verkiezen boven verre vrienden. Het heeft te maken met religie, ideologie, machtspolitiek en eigen economische belangen. Het is duidelijk dat Israël vanwege het overtuigende Jodendom waarschijnlijk terecht in opperste staat van paraatheid verkeerd. Het blijft een ingewikkeld verhaal en eigenlijk kun je er niet echt een pijl op trekken, behalve dan dat alle pijlen in het Midden-Oosten op Israël gericht zijn, als grote luis in de pels.  En ondertussen zitten ze in Jordanië met een behoorlijke financiële strop, aangezien de toeristen al sinds lange tijd uitblijven. Daar waar er voorheen zo’n 5000 toeristen per dag de stad Petra bezochten zijn dat er nu maar zo’n 500 per dag. Verder op naar het noorden is het probleem nog groter aangezien de grens met Syrië daar dichtbij is. In heel Jordanië heeft men uiteraard te maken met vluchtelingen uit Syrië. Toch spreken zij het vertrouwen uit dat het tij zal keren en dat het goed zal komen met Syrië. Uiteraard hopen wij dat ook want dan zal eens onze wens om ooit overland naar Afrika te rijden toch nog uit kunnen komen.

Als je Jordanië bezoekt kun je dat het beste in oktober of november doen. Dan is de grootste hitte voorbij en zijn reizen door de woestijn zeer aan te raden. Wij hebben de “Wadi Rum”woestijn bezocht. Fantastisch! Ton heeft al veel woestijnen gezien in zijn leven maar deze beleefde hij ook als een zeer bijzondere woestijn. Het kent een woestijnlandschap met enorme rotsformaties en grenzeloze, verlaten vlaktes. Je kunt je eigen echo horen en vragen 'wie is de koning van Wezel?' Met je eigen auto kun je deze woestijn inrijden en overnachten op de meest mooie plekken. Dat maakt het ook heel bijzonder, want niet in alle woestijnen kun je echt door de canyons heen rijden. Je kunt van dichtbij zien hoe mooi de rotsen uitgesleten zijn door het water, de wind en het zand. Wadi Rum is een vallei, en is tevens de grootste vallei in Jordanië. In 2011 is Wadi Rum door Unesco op de werelderfgoedlijst geplaatst. Het wordt bewoond door diverse culturen, al vanaf de prehistorie. De vroegste bewoners, de Nabateeërs, lieten rotstekeningen achter in de vorm van graffiti.

Zodra je het park op komt rijden word je als door een zwerm vliegen bestormt door tientallen gidsen die je willen rondrijden. Wij hebben, om de mooist stukken van de woestijn te zien een gids ingehuurd .Wij hadden de naam van Abrahim Awad gekregen van Wolfgang en Renate die we troffen in Aqaba. Zij kennen Abrahim goed en raadde ons aan om hem te bellen. (Voor de geïnteresseerde, je kunt hem bereiken via telefoonnummer 009-62777959753 of via zijn website http://www.sanddunecamp.com) Hij voelde als zeer betrouwbaar en paste zich erg goed aan ons aan.

Wij hebben er geen minuut spijt van gehad. Als je niet zoveel woestijnervaring hebt verdwaal je uiteraard met gemak. Alles lijkt op elkaar, afstanden zijn moeilijk in te schatten, dieptes zijn nauwelijks te zien en als je een auto aan ziet komen in de verte dan denk je dat ie er zo is, maar dan kan dit nog zomaar 10 minuten duren. Abrahim ontvangt je in zijn huis en dat geeft meteen een leuke inkijk in het leven van een Bedoeïenen gezin. Tegenwoordig zijn er niet veel Bedoeïenen meer die geen vaste verblijfplaats hebben. De overheid stimuleert hen om zich te vestigen. Men heeft het recht om een perceel van 1000m2 te bebouwen. Dit perceel kost niets, net zoals elektriciteit. De kinderen zijn allen verplicht om lager onderwijs te volgen, en ook voortgezet onderwijs wordt ondersteunt. Ook gezondheidszorg wordt door de overheid betaald voor de Bedoeïenen.  In Jordanië leven de Bedoeïenen,  Jordanezen en de Palestijnen in vriendschap met elkaar, dat is anders dan in Israël waar de Palestijnen als 2de rang burgers worden gezien. Waarschijnlijk ervaren wij daardoor ook zo’n ontspannen sfeer overal. We voelen ons bijzonder prettig in dit land. Het volk is zeer correct, hulpvaardig en er is geen moment geweest dat we ons onveilig hebben gevoeld. Abrahim liet ons de mooiste plekken van de Wadi Rum zien. Prachtige bergkloven, natural bridges, graffiti en prachtige sunset en sunrising.

Samen met zijn zonen bereidde hij een heerlijke Bedoeïenenmaaltijd voor ons in de woestijn. Dit is leuk om mee te maken. Ze maken eerst een flink vuur in een gat in de grond, als dit gaat smeulen zetten ze er een grote ketel in. Het eten gaat rauw op een etagère en die etagère wordt vervolgens in de ketel geplaatst. Op de ketel komt een deksel, en over dit geheel gaat een dikke wollen deken. Dan gooien ze over dit alles een berg zand en dan gaat het eten anderhalf uur garen onder de grond. Je zou zeggen hoe dat kan zo zonder enige zuurstof, maar het werkt als een soort oven. Het eten komt er gegaard en smaakvol uit. Het proeft heel gezond en smaakt heerlijk. Al met al was het een hele belevenis.

We hebben erg genoten van de Wadi Rum. Het decor was zo mooi dat we ons soms in een onwerkelijke wereld waande. Alsof je in een filmdecor loopt. Uiteraard reden we met onze eigen auto de woestijn in. En bijna zonder problemen kwamen we het mulle zand door, zonder de banden af te laten en in de 1ste versnelling. Sommige stukken verliepen minder soepel en dan schakelde we over naar de lage gearing. Toch erg knap voor zo’n zware auto. De derde dag kozen we per ongeluk het verkeerde pad en kwamen we in te los zand terecht. We liepen net niet vast. Alle 3 de nachten sliepen we onder de milky way en luisterde we naar de stilte van de woestijn. Wij als nietig mens ervaarde in Wadi Rum wederom dat moeder aarde zelf de beste kunstenaars heeft voortgebracht.

Als je in Jordanië bent ga je uiteraard ook naar de stad Petra. Deze ruïnestad in het zuiden van het land, in de Wadi Musa, wordt gezien als de bekendste toeristische attractie van Jordanië. De stad ligt in een nauwe woestijnkloof, en het is een ware cultuurschat te noemen. De smalle spleet,  ‘Siq’ in Petra is een 2 kilometer lange kloof. Het is een reusachtige scheur in de zandsteen rotswanden die zich langs overhangende kliffen slingert, en op het smalste punt 2 meter breed is.

Om de stad in alle rust te bekijken is het aan te raden om heel vroeg in de ochtend op pad te gaan. Daarbij heb je minstens 2 dagen nodig om alles te kunnen bezichtigen. Dat hebben wij dus ook gedaan, voor dag en dauw, de kou trotserend, begonnen we aan de bezichtiging. Alsof je wordt betoverd, zo fascinerend mooi en onwerkelijk is het wat je ziet. Het wandelen door de Siq, in de stilte die je op dat moment van de dag ervaart is fantastisch. Aan het einde van deze Siq kom je uit bij “the Treasury”. Een uit de rotsen gehakte tombe.

Daarna val je van de ene “wauw” in de andere en word je vanzelf stiller. De grafmonumenten, tombes, zijn uitgehakt in een rode zandsteenrotsen. Verder lopend  kun je verschillende routes nemen die je langs honderden gebouwen, gevels, graftombes, baden, zalen, tempels en een amfitheater leiden.

Petra was de Griekse naam van de hoofdstad van de Nabateeërs. De bloeitijd van de stad is te danken aan de handelsroute voor wierook vanuit Jemen, naar Perzië, Syrië en de Griekse en Romeinse rijken. Petra was voor de verschillende handelsroutes een knooppunt. De belastingopbrengsten van de handelaars maakten de heersers van Petra schatrijk, wat te zien is aan de gebouwen en grafmonumenten. Petra werd in 1812 herontdekt  voor de westerse wereld. De stad was inmiddels tot een ruïne verworden. De eerste archeologische opgravingen in het gebied van Petra vonden plaats in 1929.

Als gevolg van tektonische activiteiten zijn er diverse breuken in de zandsteen ontstaan. Langs sommige van deze breuken zijn Siqs ontstaan, die het totaal tot een fascinerend plaatje maken. De stad ligt hoog, tussen de 800 en 1350 meter, vandaar dat het er heel koud is ’s morgens. Vroeger trokken er vele karavanen met kamelen naar de stad vanwege de gunstige ligging, en de ingenieuze watervoorziening.

Via een in de rotswand van de Siq uitgehouwen goot, die afgedekt was met stenen platen, leidden de Nabateeërs het gewone water, en via aardewerk buizen het drinkwater, de stad binnen. Beide waterleidingen werden gevoed door een bron in de Wadi Musa. De naam Wadi Musa is tegenwoordig van toepassing op de gehele omgeving van de stad. Hij gaat terug op de enge verbinding tussen water en rots in de regio. Hier is de legende ontstaan dat Petra de plaats is geweest waar Mozes gedurende de exodus van het volk Israël met een slag van zijn staf water uit de rots liet komen. Daadwerkelijk is het zo dat de Nabateeërs met hun kennis van waterhuishouding een kunstmatige oase schiepen en daarmee tevens een voorwaarde voor de bloei en de groei van de stad creëerde .

Voor de overlanders onder ons; je kunt je overlander makkelijk kwijt bij het Al Anbat (1) Hotel. Zij bieden plek voor wel 30 overlanders. Tegen betaling kun je gebruik maken van hun faciliteiten zoals internet, shuttle naar de ruïne stad, douches en toiletten.  Het hotel bevindt zich aan de Kings highway richting Amman.

Na het bezoeken van de stad reden we terug naar Aqaba omdat we het definitieve reisschema voor de auto wilde horen. En zoals je kunt verwachten in dit soort landen ging het gehele plan niet door. De platte container, flatcontainer, die er nodig is om de auto te transporteren lag nog in de haven van Jedda en dus niet in Aqaba. Wat nu? We moeten het land uit want a.s. weekend is het visum voor de auto verlopen. Men bedacht dat de auto met veel passen en meten, banden en luchtvering aflaten in een “hi-cubecontainer” zou passen. Ton zei al direct dat dat niet ging, maar dat wilde ze toch eerst met eigen ogen zien. Dus, mee naar de opslag waar containers lagen om te passen en uiteraard paste het niet. Weer terug naar kantoor, maar weer wachten, ondertussen zelf andere opties overwegend, toen kwam men met een rederij die toch Ro-Ro vaarde. Maar, dan moesten we daags erop al de auto inleveren. Gezien de geringe mogelijkheden om de auto in Afrika te krijgen, kozen we daar dan maar voor. En dan krijg je een dag met heel veel geregel, onduidelijke communicatie, koffers kopen om door Ethiopië te reizen,naar de politie om een bewijs van boetevrij verkeersgedrag te ontvangen, contant geld zien te krijgen want bankopdrachten daar doen ze het niet voor, naar de haven, wachten, papieren die weggebracht moeten worden, wachten, balen omdat we de auto achter moeten laten en vervolgens aan het einde van de dag is het niet geregeld. Daar houden we inmiddels wel rekening mee, maar het levert toch weer een frustratie op. We hadden nadrukkelijk gevraagd om zelf de auto achter het hek van de douane te rijden omdat dat qua veiligheid beter voelt. Om 4 uur zeiden ze dat we de auto bij het kantoor achter konden laten en dat iemand anders de volgende dag er voor zou zorgen dat de auto bij de douane kwam. Daar voelde we ons allebei niet goed bij, dus namen we de auto weer mee. Het voordeel was dus dat we nog een nacht in eigen camper konden doorbrengen, en het nadeel was dat we nog een enorme zandstorm moesten doorstaan. De volgende dag (donderdag) om half 9 opnieuw melden bij de haven. Wij verwachten dan al niet meer dat we binnen een paar uur weg zijn, maar uiteindelijk duurde het 4 uurtjes voordat we auto achter het hek van de douane konden parkeren. Het afscheid nemen van onze beste kameraad voelt niet fijn, het voelt zelfs leeg. Nu zijn we aangewezen op openbaar vervoer en een huurauto. De auto zal in Jedda nog eens van de boot af gaan en vervolgens naar Mombasa varen. Men zegt maximaal 3 weken, dus daar gaan we voor. Inmiddels zitten wij in een hotelletje en zijn we vervoer aan het regelen naar Amman, om vervolgens naar Addis Abeba te vliegen. Al met al beginnen we het gevoel te krijgen met een cruise bezig te zijn in plaats met overlanden. Ook dit hoort bij het avontuur, en als we straks eenmaal in Mombasa herenigd zijn zal alles snel weer vergeten zijn.

Wij wensen jullie alvast een fijn weekend toe, en vele warme groeten van Ton en Ingrid