Regentijd in Afrika.

Burundi en Tanzania

Op de valreep komt het pakketje met de thermostaat toch nog binnen bij de ambassade, in een doos ter grote van een schoendoos, de thermostaat is 6 centimeter(!), heel de reis van Swalmen naar Kigali. We pikken het nog op voordat we Rwanda echt verlaten. Lang leve Catalina in Swalmen en de Post.nl!

We rijden dezelfde dag Burundi binnen, gaan via Kagasa de grens over en de grensprocedure is vergelijkbaar met die van Rwanda, alles gaat er geordend en rustig aan toe. We kiezen voor een transitvisum in plaats van een gewoon visum. Het scheelt 50$ per visum, een transit kost nl 40$ en een gewoon visum 90$. Een transitvisum wil zeggen dat je binnen 3 dagen het land weer uit moet zijn. Gezien de grootte van dit land, vergelijkbaar met Nederland, moet dit wel te doen zijn. We hadden aanvankelijk geen plannen om Burundi te bezoeken maar toen we ons aan het oriënteren waren op Tanzania hoorden we vanuit verschillende hoeken dat het noordwesten van Tanzania onveiliger is vanwege de vele vluchtelingenkampen die daar vlak naast elkaar liggen. Als we daar omheen zouden willen rijden praat je al snel over een paar honderd kilometer om, de richting op die we niet in onze gedachten hebben. Meer gericht is dan via Burundi naar Tanzania.

Burundi is een klein land, grenzend aan Congo, Rwanda en Tanzania. In Burundi is de Hutu-regering aan de macht in tegenstelling tot Rwanda waar de Tutsi’s regeren. Het verschil is direct merkbaar. De vooruitstrevendheid van Rwanda is hier ver te zoeken. Hier is veel meer armoede zichtbaar. We hebben de indruk dat hier niet of nauwelijks toeristen komen. De mensen vallen bijna van hun geloof als we voorbij rijden. We hebben het erg druk met zwaaien en het ontwijken van alles en iedereen die zich op de weg begeeft, behalve auto’s . Die zijn hier in dit gedeelte niet, richting de hoofdstad zullen we ze uiteraard weer zien. We rijden naar Kirundu waar we de nacht door willen brengen bij “Chez Mama Els” een B&B gerund door een Nederlands echtpaar.

De weg die naar hun accommodatie loopt is opengebroken, overal liggen grote keien. En toch moeten we erdoor. Terwijl Ton rijdt loop ik vooruit om de weg vrij te maken. Dit lukt totdat we voor de oprit staan van Erik en Els. Om de oprit op te komen moeten we over een provisorisch gemaakte brug heen waarvan we allebei zeker weten dat we daar gegarandeerd doorheen gaan zakken. Ton probeert het nog wel om de omstanders ervan te overtuigen dat het echt niet gaat en als iedereen het daarmee eens is wordt er door 5 man in een recordtempo een brug van stenen gebouwd die ons Dromerke veilig over de diepe afwatering heenbrengt.  Zo, wij zijn gearriveerd, mooi zo, want zoveel gasten komen hier niet. Het is een prachtige accommodatie met een super goede keuken. Helaas is Ton niet fit, al een paar dagen niet, en kan hij er niet echt van genieten. In Kirundu valt standaard ’s avonds de elektriciteit uit en dat betekent dat het om 7 uur donker is. En niet gewoon donker, maar heel diep Afrikaans, zwart donker. Hier ga je de straat niet meer op na 7 uur, op tijd naar bed dus.

Na een heerlijk ontbijt bij Erik (Els zit in Nederland), rijden we de volgende dag naar Bujumbura, de hoofdstad van Burundi. Dit is een rit van 200 kilometer waar we volgens de navigatie 5 uur op rijden. De tocht leidt ons door de bergen en valleien en langs de rijstvelden van Burundi, en we zien van allerlei kostelijke dingen onder weg.

Fietsen versiert met lampjes, gekleurde plakband, vlaggetjes en volgestapeld met stapels stenen en dakpannen, levende dieren en van alles wat dagelijks gebruikt wordt. Aan de vrachtwagens hangen fietsers te liften of liften jongeren mee, hangend op de achterkant. Er is vooral veel cassave te koop in dit land, de ‘schijf van 5’ is hier nog minder gevuld dan in Rwanda. We worden aangehouden door de politie die moeite moet doen om zijn enthousiasme te verbergen. Hij verteld ons formeel dat we een gordel moeten dragen en bekijkt op een ernstige manier de autopapieren die hij volgens ons niet kan lezen, en daarbij spreekt hij geen woord Engels. Onderweg zien we vooral een hele jonge populatie mensen, weinig volwassenen. Veel zwangeren met nog een baby op de rug en ook hier is Nederland goed vertegenwoordigd in de vorm van Heineken en Amstel.  Voor vele staat de wereld even stil als we passeren.

In Bujumbura parkeren we d’n Dromer bij Sacha Plage, een publiek strand aan Lake Tanganyika. Hier staan we voor het eerst sinds hele lange tijd vrij te kamperen en dat voor midden in de stad. Hier komen we ook voor het eerst in aanraking met een Chimpansee die opgesloten zit in een veel te kleine kooi. Afschuwelijk om te zien.

Gelukkig voelt Ton zich inmiddels weer wat beter. We grappen wel eens met elkaar over wie als eerste Malaria zal krijgen. We nemen geen medicijnen hiertegen en hopen met alle preventieve maatregelen het te kunnen voorkomen. Maar de kans is aanwezig dat we eens zullen worden geveld  en daarvoor hebben een kuur klaarliggen zodat we hiermee direct kunnen starten. We rijden daags erna naar Nyanza-lac, dat is zuidelijker aan het meer en dichtbij de grens met Tanzania. We moeten de volgende dag het land weer uit. We nemen de route langs het meer, ongeveer 120 kilometer over redelijk goed asfalt. Af en toe moeten we uitwijken voor potholes, maar merendeel van de weg is in goede staat. Hier doen de Chinezen momenteel hun best om de afwatering in orde te maken. De Chinezen zijn druk in Afrika met het aanleggen van de infrastructuur. Afrika doet graag zaken met China omdat dit land ten opzichte van het westen nergens moeilijk over doet. De Chinezen kijken niet naar mensenrechten en werken hard. Ze komen met grote groepen naar het continent om hetgeen uit te voeren waarvoor ze betaald worden. Ze werken niet of nauwelijks samen met de locals, dat vinden ze vooral lastig en het houdt hen op. De Chinezen doen enkel en alleen zaken met de overheid en bemoeien zich in geen enkel opzicht met de politiek en de bevolking, die er uiteraard vaak geen belang bij hebben. Dat wil zeggen, een aantal ambtelijke functionarissen zullen er zeker financieel gewin bij hebben, maar de bevolking zal er niet beter van worden, moge dat duidelijk zijn!

We rijden naar het enig hotel in het dorp om te kijken of we daar kunnen overnachten. De oprit en parkeerplaats zijn echter zo stijl dat we onmogelijk de auto recht kunnen zetten. We rijden vervolgens naar de missiekerk een stukje verderop en zien daar een fantastische plek aan het water. Ja, dit lijkt ons wel wat. We vragen aan de mensen die er wonen of we er de nacht door mogen brengen maar niemand spreekt Engels en ons Frans is niet van die kwaliteit dat we het uit kunnen leggen wat we willen. Dan moet Danny komen. Men gaat op zoek naar Danny. Wij denken dan nog dat Danny de plaatselijke priester is, maar het blijkt een aardige 19 jarige jongeman te zijn die Engels spreekt. Als 1 van de weinige overigens. We raken die dag niet meer van Danny verlost, hij blijft trouw aan onze zijde. We praten met hem over het leven in Burundi en hij bevestigd wat wij al vermoedde. Het valt niet mee om in zo’n arm land te (over)leven. Weinig kansen en weinig mogelijkheden. Het voelt als een wereld van verschil met de onze omdat er geen enkele vorm van gelijkwaardigheid is. Maar we laten het los omdat wij deze wereld toch niet kunnen veranderen, hoewel het verleidelijk is om de wereld van 1 iemand te kunnen veranderen. We voelen ons die nacht veilig en bewaakt door het oog van God. Dus …………….handjes boven de dekens en lekker slapen.     

De volgende dag staan we heel vroeg op want we moeten vóór 11.00 uur bij de douane zijn om uit te stempelen. De tocht naar de grens gaat over een hele steile weg omhoog, zo 1 waarbij de auto in de laagste versnelling omhoog kruipt. En dan passeren we onze medereizigers, die we daags ervoor hebben ontmoet in Nyanza. Het zijn 3 Europese mannen die in 6 maanden van Turkije naar Kaapstad fietsen. We stoppen om voor hen koffie te maken en ze te voorzien van een verlaat ontbijt. Deze jongens moeten ongelooflijk zwoegen om boven te komen. De lucht is ijl en ze hebben al 2 uur stijl omhoog gefietst. Ook zij moeten voor 12.00 uur aan de grens zijn, en na deze pitstop gaan ze dat wel redden. Het zijn aardige mannen en wij hebben enorm respect voor wat ze doen. Het valt in de auto al niet altijd mee door deze landen te rijden, laat staan om er doorheen te fietsen. Voor degene die het leuk vindt, je kunt ze volgen via facebook.com/justaroundthe corner54/Izmir to Capetown. Ze fietsen geld bij elkaar, door middel van sponsoring, voor kinderen met kanker.

We rijden door naar Mabanda en daar bevindt zich het grenskantoor. Het is een rare plek voor een douanekantoor en je kunt er dan ook niet te veel van verwachten zo midden in een heel druk dorp. Het blijkt een lokaal gebouw te zijn waar we ons paspoort uit kunnen stempelen. Dan verteld de man in uniform ons triomfantelijk dat we over de toegestane 3 dagen heen zijn gegaan. We kijken nog eens op de klok en volgens onze tijd is het toch echt pas 10.00 uur en hebben we dus nog steeds 1 uur voor het verlopen van het visum. Maar zo tellen ze hier niet. De 17e december is ook al 1 dag en dus hadden we de 19e er weer uit moeten rijden en vandaag is het de 20e. Of we even een boete willen betalen van 19$ per persoon. Dacht ’t niet meneer agent. 3 dagen zijn 3x24 uur, wereldwijd hoor. Hij laat ons arrogant een tijdje wachten, doet ondertussen allerlei andere werkzaamheden en dan komen onze fietsvrienden aan. Zij hebben dan hetzelfde probleem, ook “te laat”het land uit. Dus mogen we met z’n 5en wachten. Dan komt er een Belg die goed Frans spreekt, en meneer agent ervan overtuigd dat wij inderdaad gelijk hebben. De ambtenaar lacht nog eens een keer, waarschijnlijk met kiespijn, en geeft het op. Jammer voor hem, loopt hij toch weer een extra centje mis voor de feestdagen. Ach ja, proberen kan natuurlijk altijd. En zo nemen we afscheid van het mooie maar o zo arme Burundi met zijn kansarme bevolking. In dit land voel je en zie je dat de macht van “de heersers” naar beneden door werkt en een totaal afhankelijk volk voortbrengt.

We rijden verder, op naar Tanzania, over een verschrikkelijke slechte gravelweg. 20 kilometer door niemandsland alvorens we aan de grens komen. We passeren enkele palmolie verwerkingsplaatsen. Het ziet er allemaal niet zo arbo-vriendelijk uit. Zwarte wolken en een behoorlijke stank beheersen de omgeving. De palmnoten worden met de vingers opengebroken en vervolgens wordt er palmolie van gemaakt. Het gebied waar we doorheen rijden is rijk aan palmboomplantages.

Aan de grens met Tanzania worden we voor het eerst op deze reis op een afstandelijke manier geholpen. Dat hebben we nog niet eerder meegemaakt, zelfs niet aan de grens. Ook deze ambtenaar probeert ons wat extra’s afhandig te maken door ons visum te berekenen alsof we Ieren zijn. De Ieren en de Amerikanen betalen in dit land 100$ om binnen te komen en alle andere ‘muzungu’s’ 50$. Na het betalen van de roadtax rijden we over prachtig asfalt verder, het groene en ruimtelijke Tanzania binnen.

Tanzania staat naast het wildlife ook bekend als het land van waaruit al in de 9e eeuw mensen werden verhandeld als slaaf.  Dit gebeurde veelal vanuit Zanzibar alwaar de slaven overal ter wereld te werk werden gesteld. Het waren de Britten die hier officieel een einde aan maakte in 1897. Tanzania is een groot land, 945.078 km2 groot en telt 49 miljoen inwoners. In 1918 namen de Britten het over van de Duitsers en in 1964 werd het land onafhankelijk. De grootste trekpleisters van het land bevinden zich in het noorden en het midden van het land. Wij komen echter aan de westkant het land binnen en zullen het land aan het zuidwesten weer verlaten. Hiermee slaan we het toeristische noorden over en dat betreuren we niet. Het is bekend dat het geld uit je zak wordt geklopt in Tanzania, overal waar de parken  zijn en de stammen wonen die toeristen toelaten. Het nadeel is dat de infrastructuur in het westen en gedeeltelijk in het zuiden nog niet echt ontwikkeld is. En dat beloofd weer heel wat ontbering voor onze Dromer.

We rijden naar Kigoma, de stad die wederom aan lake Tanganyika ligt. Hier is maar 1 mogelijkheid om te kamperen en dat is aan ‘Jacobson Beach’. Na een gigantische tropische regenbui met onweer zo hard dat we met de vingers de oren dicht moesten houden, klaarde het weer op en sloten we de dag af met een koele duik in het meer en een prachtige sunset. Hier staan we weer in de natuur, zonder nieuwsgierige mensen om ons heen, aan een prachtig strandje helemaal voor onszelf alleen.

Nou ja, niet helemaal alleen, we krijgen visite van apen en een zebra die onder de luifel komt kijken, paradijselijk mooi is het hier. Ook de volgende dag genieten we van zon, water, strand en een goed boek. Ton plaatst de nieuwe thermostaat en ik werk het wasgoed weg. Voor de rest doen we niet zo veel, dat hebben we verdiend na 4 dagen rijden. Daarbij weten we dat we de komende tijd veel moeten gaan rijden. De afstanden die we nu te gaan hebben tot Zuid Afrika zijn enorm groot. Dus proberen we de mooie plekjes wat intenser te beleven.

Met de Kerst willen we wild gaan spotten in het Katavi National Park. Nadat we in de verschillende kleine winkeltjes nog wat laatste boodschappen hebben gedaan vertrekken we dus richting het zuid-westen. De tocht beloofd 325 kilometer te zijn en de eerste 130 kilometer zijn over asfalt. Appeltje/eitje dus, zou je denken. Maar helaas, als we de eerste berg oprijden, amper 20 minuten onderweg, kookt de motor door naar 120 graden, en dat terwijl er net een nieuwe thermostaat in zit.

De koelvloeistof spuit eruit en loopt het asfalt op. Het is snoeiheet en we staan in de brandende zon, dus afkoelen van de motor is wel heel erg moeilijk hier. Gelukkig zien we voor het eerst sinds maanden geen mensen, en vooral geen kinderen langs de weg. De enkeling die ons passeert is weinig geïnteresseerd. Na een kopje koffie draait Ton de thermostaat er weer uit en rijden we na ongeveer een uurtje weer door. De auto blijft vervolgens prima op temperatuur zonder thermostaat. Jammer van alle moeite die we er voor gedaan hebben. We rijden verder tot we aan de gravelweg komen. Het eerste stuk gaat nog aardig, zo’n 20 kilometer. Dan begint de weg slechter te worden en ook erg smal. De Chinezen zijn ook hier aan het werk en overal liggen hopen gravel langs de weg waardoor er maar één strook beschikbaar is. Dus iedere tegenligger wijkt uit waar het kan en soms moeten we dan ook enkele honderden meters in de achteruit. Rond 4 uur in de middag wordt de doorgang geblokkeerd door een vrachtwagen met pech, en zit er niets anders op dan de auto aan de kant te zetten en te wachten. Er is een hele smalle strook nog vrij voor een hele smalle auto, en dus niet geschikt voor ons.

De schade ziet er niet zo mooi uit. De voorste bladveren zijn gebroken, maar dat lijkt niet van vandaag, er zitten nl al boomstammen tussen die de veren moeten vervangen! Het probleem is nu meer de wielen, waarvan de ene de linkse kant op wijst en de andere naar rechts. Oei, dit ziet er serieus uit, en morgen is het Kerst! Omdraaien is geen optie, we moeten deze weg hebben, en al zouden we willen, keren op deze smalle weg is onmogelijk. Opnieuw maar aan de koffie en afwachten hoe dit gaat uitpakken. Na ongeveer een uurtje komen de pannen te voorschijn, er wordt een vuurtje gemaakt en ja hoor, eerst eten. Gelukkig, wij worden ook uitgenodigd. Lekker, wie wil er geen maispap en gedroogde vis op Kerstavond? Met z’n allen uit dezelfde pot eten zonder bestek, we doen gewoon mee. We hebben vooral lol met elkaar omdat we elkaar niet verstaan. En nog steeds garanderen de mannen ons dat we de nacht niet langs de weg door hoeven brengen. Het is allemaal best lachwekkend. We stellen ons voor hoe het zal zijn om in Nederland op Kerstdag vast te komen staan terwijl je van alles gepland hebt en nog niet al je kerstinkopen gedaan hebt. Hier maakt niemand zich druk, wat een wereld van verschil met de onze. En inderdaad, om acht uur rijdt de truck weer, vraag niet hoe, maar we kunnen elkaar passeren. Het is ondertussen aardedonker en de weg wordt steeds slechter. We parkeren de auto na een half uurtje alsnog langs de weg en brengen daar de nacht door.

Na een heerlijke rustige nacht waarin we enigszins waakzaam bleven rijden we verder. Het heeft inmiddels flink geregend en dat voorspeld niet veel goeds gezien de wegomstandigheden. Net een half uur op pad en daar zitten we, muurvast, weggezakt in de modder. We wijken uit voor een tegemoet komende vrachtwagen die onmogelijk van de middenstrook af kan, en aangezien de berm zo zacht is geworden door het vele water zakt de auto met twee wielen weg. Uiteraard niemand in de buurt die ons eruit kan trekken en dus een mooie gelegenheid om de lier uit te proberen. Die zit er tenslotte niet voor niets op, en binnen 10 minuten staan we weer op het harde. We rijden verder en godzijdank komen we na zo’n 8 uur ploeteren over een hele slechte weg, eindelijk op een stuk gravel wat er nog maar net ligt, en waar we dus met zo’n 30 kilometer per uur vaart kunnen maken. Dankzij de Chinezen, de nieuwe kolonisten van Afrika, halen het nog net om voor het donker in Mpanda op een campsite te aan te komen.

We parkeren de auto naast de rivier die helemaal vol ligt met nijlpaarden. Een prachtig gezicht ondanks de aanwezige stank. Ze gaan bij zonsondergang het land op om te grazen en lopen de hele nacht wat rondom de camper en de tenten. Wij blijven die avond toch maar binnen, ook vanwege de enorme zwermen insecten die dit gebied rijk is.

De volgende dag rijden we het park in. Katavi is een klein park en niet zo toeristisch. Er is wel verschillend soort wild te spotten. We ploeteren ook hier door modder en kuilen en kunnen helaas niet alle wegen nemen vanwege de regenval. Daarentegen zien we veel wild, o.a. een leeuwenfamilie met jongkies, veel giraffen en uiteraard veel nijlpaarden. We kamperen in de bush en houden zo lang mogelijk het vuurtje aan om het wild uit de buurt te houden.

Door het park rijden we naar het zuiden, richting Malawi. Gelukkig maar, hoeven we niet dat hele stuk slechte weg terug. Daarvoor krijgen we een nieuwe gravelroad met net zoveel kuilen, modder en blubber. We worden gedeeltelijk vergezeld door een groep vlinders die in het zonnetje voor ons uit vliegt. Het lijkt wel een sprookje, zo mooi. Ook die nacht overnachten we langs de weg, er is geen andere optie. Van de weg afrijden is onmogelijk en het gebied is hier zo uitgestrekt dat het overnachten in de berm geen probleem is. De bevolking is geen blanken gewend, ze leven erg op zichzelf, zijn absoluut niet met ons bezig en dat geeft een prettig gevoel. Er zijn veel stammen in Tanzania en dat kunnen we ook zien onderweg. We zien verschillende soorten hutten en klederdracht, weinig scholen en dus ook weinig ontwikkeling hier. In Tanzania is naar schatting 30% van de bevolking boven de 15 jaar analfabeet. De positie van de vrouwen is in dit land erg ondergeschikt. Op de leeftijd dat de vrouwen productief zouden zijn voor het land en de economie zijn ze veelal voortdurend zwanger. Daarbij is de man er sterk op tegen dat de vrouw zich hier ontwikkeld. Dat blijkt ook in hetgeen wij zien, overal werkt de vrouw en de meisjes op het land en de mannen hangen wat onder een boom en doen vooral niets.

Als we daags erna weer op pad gaan regent het wederom, bakken met regen komen er uit de lucht. We rijden in een slakkengangetje en zijn ondertussen al 6 dagen aan het rijden over slechte gravelroad waarbij we nog maar 650 kilometer hebben afgelegd. We beginnen te begrijpen waar de term ‘aanmodderen’ vandaan komt. En dan ineens verschijnt er een grijze streep in de verte. We durven het niet te geloven, zou het asfalt zijn?? Ja hoor, het is asfalt, helaas maar voor 20 kilometer en dan rijden we weer de gravel op. Maar even voelde het alsof we weer in de bewoonde wereld waren.

We rijden door Tunduma en zijn lichtelijk in shock. In dit dorp is de grensovergang naar Zambia en wat we zien zijn honderden vrachtwagens wachtend tussen de enorme chaos van kraampjes, slijk en rondrennende mensen die iets willen verkopen. De ritselaars zijn druk met het wisselen van geld en kloppen op de ramen van trucks en auto’s. Het stinkt in de straten en als we al naar Zambia wilde gaan via deze grensovergang dan zouden we onszelf alsnog bedenken. Wat een chaos en wat een bende. Als we verder rijden richting het zuiden van Tanzania blijft het onophoudelijk druk met vrachtauto’s en auto’s die richting de grens rijden. Dit blijft zo totdat we in de stad Mbeya aankomen alwaar we overnachten bij de missiepost.

We bezoeken de Mbozi meteoriet. Deze 15 ton wegende meteoriet van ijzer en andere metaalsoorten is de 2 na zwaarste ontdekte monolithische meteoriet ter wereld. Men denkt dat het in 1930 is ingeslagen, maar het is ontdekt in 1942. We verbazen ons erover dat de schade in het landschap zo beperkt is gebleven. Het is wel interessant om dit enorme ‘ding’ te zien, wetende dat dit niet afkomstig is van de aarde.

We besluiten dat we het hebben gehad met Tanzania, het regent bijna onophoudelijk en we hebben het gevoel dat we kilometers moeten gaan maken. We gaan naar Malawi, vervolgens naar Zambia en daarna zullen we zuidelijk Afrika inrijden. We zijn van plan om oud op nieuw te vieren aan Lake Malawi. De herinnering aan Burundi en Tanzania zal voor ons vooral zijn die van de hele slechte wegen en vele regen. Maar dat doet geen tekort aan het prachtige landschap en de vele dieren, vogels en vlinders die we hebben gezien.

We wensen iedereen een fijne jaarwisseling en een gezond en gelukkig 2014.